بزرگان صنعت لبنیات و برخی مقامات دولتی، دوشنبه 19 تیرماه، به مناسبت دومین همایش لبنیات و صنایع وابسته، در سالن همایش میلاد گرد هم آمدند تا مشکلات این صنف را بررسی کنند.
به‌همین منظور مدیران ارتباطات و تحقیقات بازار ISQI نیز برای آشنایی بیشتر با این بازار و شناسایی فرصت‌های موجود در این همایش حضور یافتند.
در ادامه به گزارشی از موارد مطرح شده در این رویداد پرداخته می‌شود…
صنعت لبنیات کشور یکی از صنایع پیشتاز و صادرات محور است که علی رغم مشکلات متعدد نظیر تحریم و افزایش بهای نهاده‌های دامی، کم آبی، کمبود واکسن و دترو و… توانسته به حیات خود ادامه دهد و محصولاتی در تراز جهانی تولید و صادر کند.
آتچه امروز صاحبان این صنعت را به چالش جدی کشانده کاهش سرانه مصرف داخلی، کاهش صادرات و قیمت‌گذاری دستوری است.
کاهش سرانه مصرف لبنیات در کشور
معمولا بازار داخلی تحت تاثیر دو گروه از عوامل کوچک می‌شود :
1- عوامل جهانی نظیر الگوهای مصرف متمایل به گیاه‌خواری، نگرش‌های حفظ محیط زیست و تغییر ذائقه به سمت محصولات فرآوری شده
2- عوامل داخلی نظیر کاهش قدرت خرید و تبلیغات منفی
آمارها نشان می‌دهد به دلیل افزایش تورم و کاهش قدرت خرید مردم در کشورمان سرانه مصرف لبنیات خانوار به حدی کاهش یافته که به میزان سال 1370 رسیده است و در این میان شیر بیشتر از سایر فرآورده های لبنی از سبد خانوار کم شده است که طبیعتا آسیب‌های جدی بر روی سلامت مردم خواهد داشت.
کاهش قدرت صادرات محصولات لبنی
بازار صادرات این صنعت که قبلا رونق زیادی داشته تحت تاثیر برخی عوامل در حال کاهش است.
آمارها نشان می‌دهد مجموع اندازه بازار واردات محصولات لبنی کشورهای همسایه بیش از 5 میلیارد دلار است که عربستان و امارات بیشترین حجم را به خود اختصاص داده اند.و بزرگترین بازیگران لبنی منطقه به ترتیب عربستان، امارات، عمان و ترکیه هستند. آنچه که صادرات ایران را به این کشورها و با این حجم تقاضای بی پاسخ با مشکل مواجه کرده اشباع بازارهای کشورهای توسعه یافته و سرریز شدن مابقی تولیدات و سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگ آنها در کشورهای در حال توسعه است.
برای رفع مشکل صادرات و رقابت با شرکت‌های بزرگ منطقه، استراتژی پیشنهادی متنوع‌سازی محصولات به شرح ذیل می‌باشد:
• تمرکز بر تنوع طعم و مزه (به‌ویژه پنیر)
• تمرکز بر محصولات کارکردی (مانند افزایش سیستم ایمنی، کاهش استرس، بهبود گوارش و کاهش وزن)
• تمرکز بر محصولات پروتئین بالا
• تمرکز بر لبنیات ارگانیک
تاثیر قیمت‌گذاری دستوری بر صنعت لبنیات
قیمت‌گذاری دستوری و دخالت دولت در بازار از دیگر عواملی است که منجر به مشکلات متعدد برای این صنعت شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد سهم این صنعت در تورم 85/0 درصد است پس قیمت گذاری دستوری نه تنها باعث کمک به سبد خرید مردم نمی شود بلكه باعث نابودی شرکت‌های کوچک و زیان شرکت‌های بزرگ شده است درحالیکه آزاد‌سازی قیمتها باعث تعادل عرضه و تقاضا، افزایش رقابت، کیفیت و نوآوری و در نهایت کاهش قیمت می‌شود.
راه حل پیشنهادی برای رفع این مشکل کنش گری فعال است. کنش گری فعال به معنی تقویت تشکل ها و اصناف و خارج شدن از نقشهای تزئینی وشعاری، سیاستگذاری صحیح، به مشارکت گرفتن دولت در جهت توسعه پایدار است.
جمع‌بندی:
صنعت لبنیات از جمله صنایع ارزشمند کشور است که در صورت عدم دخالت دولت و آزادسازی قیمت‌ها و اتخاذ استراتژی‌های تولید محصولات متنوع و رقابت با شرکتهای جهانی می‌تواند در بازارهای داخلی و خارجی همچون گذشته حرف زیادی برای گفتن داشته باشد در عین اینکه برای کاهش سرانه مصرف لبنیات کشور به واسطه پایین آمدن قدرت خرید مردم تمهیدات سریع اندیشیده شود قبل از اینکه دیر شود و بیماریهای متعدد نظیر پوکی استخوان در کشور فراگیر شود.

آزاده انتظاری-تیر1402