پیش از سال 1980 بازیافت و سوزاندن پلاستیکها ناچیز بود و این مواد پس از استفاده، به طور 100 درصد بدون هیچ اقدامی رها میشدند. از سال 1980 میزان سوزاندن و از سال 1990 میزان بازیافت، به طور متوسط حدود 0.7 درصد در سال افزایش یافت. در سال 2015 تخمین زده میشود که 55 درصد از زبالههای پلاستیکی جهان رها شده، 25 درصد سوزانده شده و 20 درصد بازیافت شده است. اگر این روندها را برونیابی کنیم، مشاهده میکنید که تا سال 2050 میزان سوزاندن به 50 درصد و بازیافت به 44 درصد افزایش خواهد یافت و زبالههای رها شده به 6 درصد کاهش مییابد.
الگوهای پیشرو برای کاهش مشکلات ناشی از زباله پلاستیکی به طور کلی دو روش اصلی برای حل مشکل زبالههای پلاستیکی وجود دارد: .۱بازیافت .۲ تولید پلاستیکهای زیست تخریبپذیر بازیافت – زبالهسوزی: دفن کردن زبالهها در زمین تجدیدناپذیرند. راه دیگری گزینه خوبی نیست؛ زیرا تقریبا هم وجود دارد، بازیافت. سود جستن از این روش موجب بازپسگیری برخی از ارزشهای پلاستیک میگردد. کارشناسان صنعت پلاستیک معتقدند با بازیافت، مشکالت آسیبزا بودن آنها حل میشود.
روشهای بازیافت
بازیافت انرژی: در این روش زباله به عنوان یک سوخت سوزانده میشود.
بازیافت مکانیکی: یعنی خرد کردن و استفاده یک محصول پلاستیکی در ساخت یک قطعه.
بازیافت شیمیایی: پلاستیک به وسیله روشهای شیمیایی به مواد دیگری (اغلب مواد اولیه یا میانی( تبدیل میشود. این روش نسبت به دو روش دیگر جدیدتر، ولی هنوز از نظر اقتصادی به صرفه نیست. اما بسیار مورد توجه هست. بهعنوان مثال میشود به تهیه رزین پلی استر از بطریهای نوشابه از جنس پلیاتیلن ترفتالت یا PET اشاره کرد.
ابداع روشی برای بازیافت تمام انواع پلاستیکها
شرکتی موسوم به پلاستونیکس راهی برای بازیافت تمام انواع پلاستیک ابداع کرده است که با بهرهگیری آن میتواند هر ماده مشتق شده از نفت را به پودر تبدیل کند. شرکت پلاستونیکس مستقر در کشور کانادا، پلاستیکها را تغییر کاربری میدهد. این شرکت، فناوری جدیدی را ابداع کرده است که به بحران عظیم زبالههای پلاستیکی در جهان میپردازد. این فناوری با تمرکز بر روی روشها، سیستمها، دستگاهها و عوامل شیمیایی اختصاصی ساخته شده است که بسیاری از موانع را که به طور سنتی بازیابی پلاستیکهای دور ریخته شده را برطرف میکنند. این روش شامل بازیافت انواع پلاستیکهای سخت بازیافت نیز میشود.
سیستم پلاستونیکس ارزان و انتشار کربن بسیار کمی دارد، از لحاظ مصرف انرژی کارآمد و همچنین استفاده از آن ساده است. این روش در فرایندهای خود از یک ماده شیمیایی غیرسمی آلی که اساسا پاک و سبز است، استفاده میکند. به گفته مسئولان این شرکت، این سیستم تغییر کاربری پلاستیک، منحصربه فرد است که همه انواع پلاستیکها را چه قابل بازیافت و چه غیرقابل بازیافت در یک محصول با هم ترکیب میکند. سپس این محصول را میتوان به تراشههای قابل پردازش یا یک ماده پودری تبدیل کرد. این محصول همچنین میتواند به عنوان یک ماده پرکننده یا در کنار رزینهای پلاستیکی یا تبدیل به یک ماده کامپوزیتی مانند مصالح ساختمانی، بلوکهای ساختمانی و غیره مورد استفاده قرار گیرد.
تبدیل زباله به کاشی در کارخانه بازیافت متحرک خورشیدی
شرکت مینی وایز، یک کارخانه بازیافت متحرک با نیروی خورشیدی طراحی کرده است. به طوری که این کارخانه متحرک تبدیل زباله که ترش پرسو TRASHPRESSO نام دارد؛ ضایعات محلی و مواد بازیافتی را به کاشی مورد استفاده در معماری تبدیل میکند. کارخانه تبدیل زباله متحرک ۴۰ فوت محفظه دارد که توسط تریلر حرکت میکند. این وسیله با استفاده از نیروی خورشیدی، پلاستیک و پارچه را بازیافت کرده و زبالهها را شسته، خرد، ذوب و قالبگیری کرده و به کاشی مورد استفاده در ساختمانسازی تبدیل میکند. ازکاشیهای بازیافتی برای کفپوشهای داخلی و بیرونی و یا به عنوان ماده خام برای ساخت دیگر مواد تزریقی و یا دیگر مواد ساختنی استفاده میشود.
ارائه دهنده: غزاله اخوان شریف