تست تصادف شامل برخورد یک وسیله نقلیه با موانع استاتیک و دینامیک و تجزیه و تحلیل نتایج برای ارزیابی ضریب ایمنی خودرو است. در واقع این آزمایش یک روش تقلیدی از یک تصادف رانندگی است که در آن از ماشین‌های واقعی و دامی‌های تست تصادف استفاده می‌شود. تست تصادف برای شبیه‌سازی تصادف و واکنش‌های فیزیکی انسان‌ها در زمان وقوع تصادفات جاده‌ای طراحی شده‌اندکه در زمینه آزمایش‌های مخرب دسته بندی می‌شود. طیف وسیعی از تست‌های تصادف مخرب برای شبیه‌سازی تصادفات واقعی وجود دارد که رایج‌ترین انواع تصادفات از جمله برخورد از جلو، برخورد از عقب، برخورد جانبی، خروج از جاده و برخورد عابر پیاده می‌باشد. تاثیر تصادفات بر روی سرنشینان بزرگسال و خردسال ارزیابی می‌شود. در تمام تست‌های تصادف فیزیکی، از دامی‌ها برای اندازه‌گیری نیروها و صدمات احتمالی ناشی از برخورد وسیله نقلیه بر روی راننده، مسافر یا عابرین پیاده، دوچرخه‌سواران و حتی رانندگان و سرنشینان موتور سیکلت در هنگام تصادف استفاده می‌شود. داده‌های جمع‌آوری‌شده از آدمک‌ها، همراه با بازرسی تغییر شکل فیزیکی خودرو، خطرات داخل کابین وسیله نقلیه و عملکرد سیستم‌های مهار داخلی، و امتیازات تعیین‌شده برای هر آزمون، ارزیابی می‌شود. نتایج آزمایش‌های تصادف معمولا به‌عنوان رتبه‌بندی ستاره‌ای برای درک آسان‌تر منتشر می‌شوند.

تجهیزات تست تصادف

بجز خودرو در حال آزمایش، آزمایش‌ تست تصادف شامل تجهیزات تخصصی برای تکرار تصادفات واقعی و جمع‌آوری داده‌ها از رویدادها است، که شامل:

• دامی های تست تصادف

دامی های تست تصادف، پیکره‌های انسان مانندی هستند که از کامپوزیت‌ها و فلزات مختلف ساخته شده‌اند و حسگرهایی در آن‌ها تعبیه شده است. دامی‌های تست تصادف بدن انسان را از نظر وزن، ابعاد و مفصل در هنگام تصادف شبیه‌سازی می‌کنند.

• چرخ دستی‌های ضربه‌ای

وسایل نقلیه روبرو و موانع دینامیک تست تصادف، توسط چرخ دستی‌هایی که اساسا چارچوب‌هایی از آلومینیوم و فولاد هستند، تکرار می‌شوند. آن‌ها در زوایای مختلف به سمت خودروهای مورد ارزیابی، به حرکت در می‌آیند.

• تصویربرداری و تجزیه و تحلیل داده‌ها

به منظور تجزیه و تحلیل تصادف و تاثیر آن، تست های تصادف شامل تجهیزات زیادی مانند دوربین‌های پرسرعت، سنسورها و نرم افزارهای آنالیز میباشند. دوربین‌ها و حسگرها می‌توانند روی خودروی مورد آزمایش قرار گیرند و یا از راه دور، داده‌های تصادف را جمع‌آوری کنند. تجزیه و تحلیل این داده‌ها و داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط حسگرهای تعبیه‌شده در تست تصادف، ارزیابی جامعی از نحوه عملکرد ساختار خودرو در بخش‌های مختلف ایمنی را فراهم می‌کند.

• تعداد تست تصادف

هیچ محدودیتی برای تعداد راه‌هایی که ممکن است تصادف رخ دهد وجود ندارد. بنابراین، تست‌های تصادف مجموعه‌ای از رویه‌ها هستند که همیشه در حال تکامل هستند تا حداکثر تعداد احتمالات تصادفات رانندگی را در نظر بگیرند.

نتایج تست تصادف

تست‌های تصادفی که، توسط سازمان‌های شخص ثالث انجام می‌شوند دقیق‌تر از آزمایش‌های تصادفی هستند که توسط خودروسازان انجام می‌شوند. برخی از مقامات شناخته شده در این حوزه عبارتند از NCAP (برنامه ارزیابی خودرو جدید) و IIHS (موسسه بیمه ایمنی بزرگراه). نتایج تست تصادف به چهار دسته تقسیم می‌شود:

• ایمنی سرنشینان بزرگسال

به طور کلی تصور می‌شود که بزرگسالان صندلی‌های جلو را اشغال می‌کنند، و بنابراین، این رتبه ایمنی در تست تصادف به شدت به ضربه از جلو و بخش جانبی خودرو بستگی دارد. همچنین اثر ضربه شلاق ناشی از حرکت ناگهانی در گردن در طول برخورد را نیز در نظر می‌گیرد.

• ایمنی سرنشینان کودک

در تست تصادف فرض می‌شود که کودکان در صندلی‌های مناسب کودک قرار می‌گیرند که توسط پایه‌ها به صندلی اصلی عقب ثابت می‌شوند. بنابراین تاکید بیشتری بر ضربه جانبی است، زیرا سرنشینان جلو و عقب به یک اندازه در کناره‌های خودرو آسیب‌پذیر هستند. از این رو ایمنی با اثربخشی سیستم مهار سنجیده می‌شود.

• ایمنی عابر پیاده

ضربه قسمت جلویی خودرو را روی سر، نیمه بالایی و نیمه پایینی بدن عابر پیاده یا دوچرخه سواری که ممکن است به طور تصادفی با خودرو تماس پیدا کند، اندازه گیری می کند. بنابراین استفاده از ضربه گیرهای فلزی در برخی کشورها ممنوع شده است.

• ایمنی‌های فعال و غیرفعال

این رتبه بندی، اندازه‌گیری میزان اثربخشی ویژگی‌های ایمنی فعال و غیرفعال در خودرو است. از جمله این سیستم‌ها می‌توان به سیستم‌های کمکی بین خطوط، کمربند ایمنی و کیسه هوا اشاره کرد.

افزودن ویژگی‌های ایمنی بیشتر به هزینه تمام شده خودرو می‌افزاید و باعث می‌شود مشتریان کمتر به آن دسترسی داشته باشند. بنابراین، مقامات کشورها برای وسایل نقلیه موتوری حداقل معیارهایی را دارند که سازندگان خودرو باید رعایت کنند تا به عنوان خودروهای ایمن واجد شرایط شوند. بنابراین سازندگان طراحی خود را برای ارائه خودروهای ایمن و در عین حال مقرون به صرفه بهینه می‌کنند.

شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران اولین شرکت در ایران است که با استفاده از متخصصین این حوزه، اقدام به تاسیس مرکز تست تصادف در ایران نموده است. تست تصادف خودرو به علت گران بودن و عدم وجود تجهیزات و فضای مناسب برای انجام آن، هزینه‌های زیادی را به خودروسازان داخلی تحمیل می‌کند. در این راستا، مرکز تست تصادف خودرو برای اولین بار در ایران از بهار سال 1403 فعالیت خود را آغاز می‌کند تا از خروج سرمایه از کشور جلوگیری کند و هزینه‌های ناشی از تست تصادف را کاهش دهد.

سناریوهای تست تصادف:

سناریوهای تست تصادف برای ارزیابی ایمنی و عملکرد وسایل نقلیه از اهمیت زیادی برخوردار هستند. این تست‌ها به منظور ارتقا ایمنی سفرهای روزمره و حفظ جان سرنشینان وسایل نقلیه صورت می‌گیرد. سناریوهای تست تصادف دو نوع اصلی دارند که عبارتند از:

تصادف‌های ثابت (Static Crash Tests):

در این نوع تست‌ها، وسیله نقلیه به صورت ثابت قرار داده می‌شود و معمولا بر روی پلتفرم‌های آزمایشگاهی تعبیه می‌شوند. این تست‌ها به منظور اندازه‌گیری مقاومت وسیله نقلیه در برابر ضربه‌ها و ایجاد شرایط استانداردی برای بررسی عملکرد ایمنی تجهیزات مختلف انجام می‌شوند.

تصادف‌های پویا (Dynamic Crash Tests):

در این نوع تست‌ها، وسیله نقلیه به سرعت بزرگی به یک مانکن یا وسیله تصادف دیگر برخورد می‌کند. این تست‌ها از داده‌های واقعی تصادف‌های جاده‌ای الهام می‌گیرند و امکان ارزیابی وسیله نقلیه در شرایط واقعی را فراهم می‌کنند. اطلاعاتی که از این تست‌ها به دست می‌آید، به تولید وسایل نقلیه با استانداردهای ایمنی بالاتر و عملکرد بهتر کمک می‌کند.