هر کالایی برای واردات یا صادرات به بازرسی کالا نیاز دارد. چرا که وجود برخی از ترس‌ها در خریدار و فروشنده از جمله پایبندی فروشنده به کمیت و کیفیت کالا مطابق با توافقات صورت گرفته، تطابق کالا با استانداردهای جهانی و میزان قابل اعتماد بودن هریک از طرفین معامله چالش‌هایی را در این‌گونه فعالیت‌ها ایجاد کرده است. ازآنجاکه بازرسی‌کالا کلیه فرآیندهای ذکر شده را پوشش می‌دهد و اطمینان خاطری را برای بازرگانان ایجاد می‌کند، دارای اهمیت است.

کمیته جهانی استاندارد (ایزو) به منظور آسان‌تر شدن فرآیند بازرسی کالا دستورالعمل‌هایی را تدوین کرده است. گواهینامه بازرسی کالا در زمینه کالاهای صادراتی به خریدار یا بانکی که خریدار از آن اعتبارات اسنادی دریافت کرده تحویل داده می‌شود. پس از آن، نامه‌ انتقال پول و انجام تعهدات مالی برای خریدار ارسال می‌گردد. خریدار در صورت صحیح بودن کلیه مستندات موظف است که پول را پرداخت کند.

گواهینامه بازرسی کالا (Certificate Of Inspection Of Goods)

برای وارد کردن کالاهایی مانند محصولات گوشتی، کالاهای فاسد شدنی، تجهیزات صنعتی و… صدور گواهینامه بازرسی کالا ضروری است. در این گواهی کمیت و کیفیت کالا، سال ساخت، بررسی اصالت فروشنده، نحوه بارگیری، بسته‌بندی و… بررسی می‌شود. این بررسی براساس آنچه که در قرارداد منعقد شده صورت می‌گیرد. برای صدور گواهی بازرسی کالا اگر کالایی برای بررسی و تعیین کیفیت، نیاز به نمونه‌گیری داشته باشد، شرکت بازرسی‌کننده موظف است انجام دهد. کنترل و ارزیابی کالا به یکی از ۳ روش زیر انجام می‌شود:

1. بازرسی فیزیکی و چشمی
2. بازرسی فیزیکی و چشمی به همراه بررسی اسناد
3. بازرسی فیزیکی و چشمی همراه با نمونه‌برداری و آزمایش

خریدار در فرآیند بازرسی کالا چه وظایفی دارد؟

کسی که محصولی را از خارج از کشور خریداری می‌کند مسئول تعیین شرکت بازرسی و حمل و نقل است. چنانچه شرکتی را در محل خرید کالا نشناسد، رایزنان بازرگانی در سفارت می‌توانند به او کمک کنند. خریدار باید کلیه اسناد و مدارکی که نیاز به بازرسی دارند را حداقل ۲ هفته قبل از بازرسی در اختیار شرکت بازرسی‌کننده قرار دهد.

انواع گواهی‌‌نامه‌های بازرسی کالا

کالا براساس پیش‌فاکتور و قرارداد توافق شده توسط شرکت بازرسی، بررسی می‌شود. در صورتی که همه چیز مطابقت داشته باشد گواهینامه مربوطه صادر می‌شود. انواع گواهینامه‌های بازرسی کالا عبارتند از:

گواهی بازرسی کمی و کیفی کالا COI (Certificate Of Inspection)

گواهی بازرسی کالا قبل از بارگیری و حمل PSI (Pre Shipment Inspection)

گواهی‌ آزمایشگاهی و نمونه برداری کالا (TR (Test Report

گواهی بازرسی ماهیت کالا ( SIC (Standard Industrial Classification

گواهی مبنی بر رضایت‌ مشتری CSC (Customer Satisfaction Certificate)

گواهی بازرسی ظاهری ( VIC (Visual Inspection Certificate

گواهی راه ‌اندازی (  CC (Commissioning Certificate

گواهی انطباق کیفیت کالا با قرارداد  VOC (Verification Of Conformity)